AKADEMIA TWÓRCZEGO MYŚLENIA

PRACA Z UCZNIEM UZDOLNIONYM

Oparty na Teorii Inteligencji Wielorakich Howarda Gardnera

Realizowany w latach 2020-2023 w edukacji wczesnoszkolnej klasach I- III

Zajęcia prowadzi mgr Beata Szczypuła

W programie ujęto podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2020/2021 a w szczególności:

Rozwijanie samodzielności, innowacyjności i kreatywności uczniów.
Zapewnienie wysokiej jakości kształcenia oraz wsparcia psychologiczno – pedagogicznego wszystkim uczniom z uwzględnieniem zróżnicowania ich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych.
Wykorzystanie w procesach edukacyjnych narzędzi i zasobów cyfrowych oraz metod kształcenia na odległość. Bezpieczne i efektywne korzystanie z technologii cyfrowych.
Działania wychowawcze szkoły. Wychowanie do wartości, kształtowanie postaw i respektowanie norm społecznych.

Program zajęć „AKADEMIA TWÓRCZEGO MYŚLENIA” obejmuje działania związane z odkrywaniem, promowaniem i wspieraniem utalentowanych uczniów.

Główne założenia programu zostały oparte na Teorii inteligencji wielorakich Howarda Gardnera, która głosi i uzasadnia tezę, że każde dziecko jest zdolne, należy tylko odkryć i rozwijać jego potencjał.

W gardnerowskiej teorii pojęcie inteligencji opisywane jest jako potencjał, zdolność do znajdowania i rozwiązywania problemów, a także do kreowania wartości we własnej kulturze. Howard Gardner podważa założenie o istnieniu tylko jednego typu inteligencji. Uważa, że tylko łączne działanie wielu różnych inteligencji pozwala na wyjaśnienie tego, w jaki sposób ludzie wypełniają swoje różne role w społeczeństwie.

Autor wyróżnia osiem podstawowych rodzajów inteligencji: językową, matematyczno- logiczną, ruchową, wizualno -przestrzenną, muzyczną, przyrodniczą, interpersonalną i intrapersonalną. Potwierdza badaniami, że człowiek posiada w różnym zakresie każdą z wymienionych inteligencji a proces uczenia i jego efekty w dużej mierze zależą od rozpoznania indywidualnego profilu inteligencji ( dróg przyswajania, zapamiętywania i odtwarzania informacji). Określenie profilu inteligencji człowieka czyli układu jego mocnych i słabych stron, poznanie jak (w jaki sposób) człowiek jest zdolny, pozwala rozwijać i wykorzystywać cały wachlarz jego możliwości.

Diagnozowanie wielorakich inteligencji u dzieci wspiera rozwijanie talentów, predyspozycji oraz eliminowanie trudności i braków w nauce („mocniejsze” inteligencje wspierają „słabsze” np.: nauczanie matematyki przez muzykę). Każdą inteligencję można rozwijać poprzez właściwie dobrane działania.

Według Małgorzaty Suświłło gardnerowska teoria może w znacznym stopniu zmienić jednostronność myślenia nauczycieli o procesie nauczania w szkole i przyczynić się do szerszego spojrzenia zarówno na rozwój dzieci, jak i na zakres obszarów nauczania, które są istotne z punktu dziecięcych uzdolnień [Suświłło 2004,s.53]

Uczeń uzdolniony musi być zauważony, doceniany przez nauczycieli, szkołę rówieśników a przede wszystkim rodzinę bez której rozwój zainteresowań i talentów dziecka nie jest możliwy. Dzięki docenianiu i zauważaniu szczególnych możliwości dziecka wyzwala się w nim motywację do dalszego działania, chęć zdobywania wiedzy i umiejętności, buduje się poczucie własnej wartości a ponadto kształtuje takie cechy charakteru jak: wytrwałość, samokontrola, ciekawość, sumienność i wiara w siebie. Realizacja zaproponowanych poniżej działań w ramach opisanego programu umożliwi zdiagnozowanie zdolności, talentów i predyspozycji uczniów w nim uczestniczących oraz da szansę na ich wszechstronny rozwój.

Spis treści:

Charakterystyka programu
Uczestnicy programu, diagnozowanie uczniów
Cele programu i jego założenia
Sposób realizacji
Współpraca z innymi osobami i instytucjami
Metody i formy prowadzenia zajęć
Tematyka zajęć
Ewaluacja

1.Charakterystyka programu

Program pracy „Akademii Twórczego Myślenia” został napisany z myślą o uczniach uzdolnionych, uwzględniając kierunki rozwoju ich zdolności. Podjęte działania umożliwią szybszy rozwój dziecka w określonej dziedzinie wyposażając go w szerszy zakres wiedzy i umiejętności oraz rozwijając myślenie twórcze i oryginalność. Przygotują ucznia klasy trzeciej do samokształcenia i samorealizacji.

Uczestnicy programu, diagnozowanie uczniów

Do uczestnictwa w programie zaproszeni będą wszyscy uczniowie kl I( w kontynuacji II i III) chcący rozwijać zainteresowania i zdolności. Uczniowie będą diagnozowani przez nauczyciela wykorzystując wyniki obserwacji, wywiadów z rodzicami oraz narzędzia diagnozy indywidualnej drogi rozwoju według gardnerowskiej koncepcji inteligencji wielorakich ( profil inteligencji – wachlarz możliwości). Na podstawie diagnozy uzdolnień i możliwości dziecka, nauczyciel określi jego preferencje poznawcze i dokona oceny mocnych i słabych stron.

Zgodnie z koncepcją Wielointeligentnej edukacji nauczyciel prowadzący zajęcia z dziećmi zdiagnozuje swój profil inteligencji, w celu zwrócenia uwagi między innymi na to, czy w pracy nie preferuje metod, które w większym stopniu odpowiadają jego potrzebom, a w mniejszym stopniu wspierają dzieci (Skala profilu inteligencji „ Wachlarz możliwości”).

Cele programu:

zdiagnozowanie dominującego rodzaju inteligencji dziecka;
rozwijanie różnych rodzajów inteligencji dziecka;
ćwiczenia w stosowaniu technik aktywnego uczenia i szybkiego czytania;
zwiększanie potencjału mózgu;
rozwijanie twórczego i kreatywnego myślenia;
rozwijanie kompetencji kluczowych;
rozwijanie komunikacji interpersonalnej;
nabywanie doświadczeń przez zabawę, eksperymenty, rozwiązywanie problemów, przeprowadzanie badań;
kształtowanie osobowości i rozwijanie zainteresowań;
wspieranie rozwoju mechanizmów uczenia się dziecka prowadzące do osiągnięcia przez nie kompetencji samodzielnego uczenia się;
wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka przez organizowanie sytuacji edukacyjnych umożliwiających eksperymentowanie i nabywanie przez dziecko nowych doświadczeń;
wspieranie aktywności dziecka do poznania kultury narodowej (symboli narodowych, bohaterów narodowych, sławnych Polaków, ważnych wydarzeń historycznych związanych z odzyskaniem przez Polskę niepodległości, legend narodowych oraz związanych z Nowym Sączem, Patronki Szkoły itp.);
wdrażanie dziecka do odbioru sztuki i potrzeby jej tworzenia uwzględniającego możliwości percepcji i rozumienia tych zagadnień na danym etapie rozwoju ucznia;
przygotowanie do odbioru sztuki, kultury, zwyczajów ludzi z innych krajów;
zapewnienie dostępu do wartościowych źródeł informacji;
stymulowanie rozwoju dziecka we wszystkich obszarach: emocjonalnym, społecznym poznawczym i fizycznym;
wdrażanie do kreatywnego rozwiązywania problemów;
wzmacnianie motywacji oraz poczucia własnej wartości;
wdrażanie do pracy w zespole i społecznej aktywności;
przygotowanie do konkursów szkolnych i pozaszkolnych.

Sposób realizacji

Program będzie realizowany w klasie I i II głównie na zajęciach pozalekcyjnych w wymiarze jednej godziny tygodniowo. W klasie III będzie realizowany na zajęciach rozwijających kreatywność -dodatkowo płatnych w wymiarze dwóch godzin tygodniowo. Praca z uczniem uzdolnionym odbywać się będzie ponadto na każdej lekcji. Uczniowie będą włączani w proces dydaktyczny przygotowując fragmenty zajęć lekcyjnych oraz opiekując się innymi uczniami.

Współpraca z innymi osobami i instytucjami

Podczas realizacji programu zostanie podjęta współpraca z:

– gronem pedagogicznym;

– rodzicami(„ Rodzic-ekspert”);

– instytucjami i placówkami kultury i sztuki współpracującymi ze szkołą (MOK, MCK- Sokół, Pałac Młodzieży, Sądecka Biblioteka Publiczna – Oddział dla dzieci, Mała Galeria, Sadecki Klub Seniora w Nowym Sączu,

– wolontariuszami;

– byłymi pracownikami szkoły,

– władzami miasta Nowego Sącza,

– Stowarzyszeniami i innymi organizacjami pozarządowymi: -Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Nowym Sączu, – Stowarzyszenie Dzieci Mają Skrzydła w Nowym Sączu, -Stowarzyszenie Iskierka w Nowym Sączu, – Stowarzyszenie Robimy Coś Więcej w Nowym Sączu, – Stowarzyszenie Przyjaciół SP2,

– wykładowcami wyższych uczelni;

– absolwentami SP2;

– pracownikami poradni psychologiczno – pedagogicznej;

– Centrum Informacji Turystycznej;

– Strażą Miejską;

– Strażą Pożarną;

– Policją.

6. Metody i formy prowadzenia zajęć

Metody oparte na działaniu:

– zajęcia praktyczne

– ćwiczenia

– próby eksperymentalne

– burza mózgów

– drzewo decyzyjne

– gry dydaktyczne

– improwizacja (techniki manualno-plast., inscenizacja, „rzeźba”, stop – klatka”)

Metody oparte na obserwacji:

– pokaz (ilustracji, pomocy naukowych, modeli, eksperymentów itp.)

– demonstracja (reprodukcji, filmów, przeźroczy)

Metody oparte na słowie:

– dialogowe (pogadanka, dyskusja, )

– monologowe (opis, opowiadanie, elementy wykładu)

Formy prowadzenia zajęć :

– jednolita praca ze wszystkimi uczniami biorącymi udział w zajęciach,

– praca w grupach, jednolita i zróżnicowana,

– indywidualna praca z każdym uczniem.

Program będzie realizowany poprzez:

– rozwiązywanie problemów w twórczy sposób oraz wspomaganie szybszego rozwoju ucznia,

– dodatkowe zadania motywujące do twórczego myślenia, ciekawe prace domowe,

– prowadzenie zajęć metodą projektu;

– treningi twórczości;

– indywidualne rozmowy z nauczycielem rozwijające poznawane treści;

– przygotowywanie przez uczniów referatów, prezentacji na dany temat;

– prowadzenie przez uczniów fragmentów zajęć;

– samodzielne poszerzanie wiedzy przez korzystanie z wybranej literatury;

– udział w spotkaniach z ciekawymi ludźmi;

– stworzenie uczniom okazji do swobodnego wyboru zadań i ćwiczeń;

– udział w tematycznych wycieczkach na terenie miasta i okolic;

– prowadzenie zajęć lekcyjnych przez zaproszonych gości między innymi przez rodziców – w ramach projektu „Rodzic ekspert”, byłych pracowników szkoły, absolwentów SP 2 , wolontariuszy, przedstawicieli instytucji;

– uczestnictwo w zajęciach odbywających się poza szkołą: kino, teatr, muzea, biblioteka dla dzieci, galerie sztuki, miejsca pracy rodziców;

– uczestnictwo w zajęciach praktycznych np.: w zakładach pracy rodziców

oraz w miejscach zaprzyjaźnionych instytucji;

– prowadzenie działań dla najmłodszych uczniów szkoły, gości z przedszkoli;

– organizowanie przez uczniów pomocy koleżeńskiej dla dzieci potrzebujących pomocy

w nauce;

– organizowanie konkursów, quizów;

– przygotowywanie do konkursów z różnych dziedzin odbywających się na terenie szkoły i poza szkołą.

7.Tematy zajęć

I.Tajemnice ludzkiego umysłu

1) Jak wyzwalać twórcze i intuicyjne myślenie.

2) Nasze zmysły drogą do poznania świata.

3) Gimnastyka mózgu w pracy i w zabawie – kinezjologia w praktyce.

4) Diagnozowanie uzdolnień dzieci.

II.Tajemnice ludzkiego umysłu

1) Zabawy muzyczno – ruchowe, integrujące obie półkule mózgowe.

2) Diagnozowanie zdolności dzieci, teoria interlig. wielorakich H.Gardnera.

3) Szybkie czytanie, przekraczanie wzrokowej linii środka.

4) Zmysł smaku w poznaniu świata.

III. Umysł bez tajemnic

1) Zmysł dotyku w poznawaniu świata.

2) Doskonalenie umiejętności płynnego wodzenia wzrokiem w poziomie – ćwiczenia w szybkim czytaniu.

3) Zabawy muzyczno – ruchowe, integrujące obie półkule.

4) Poskramiamy naszą podświadomość, nie boimy się koszmarów

Umysł bez tajemnic

1) Jak uczą się dzieci niesłyszące – poznajemy znaczenie słuchu w zdobywaniu wiedzy.

2) Diagnozowanie talentów dzieci wg teorii Howarda Gardnera.

3) Inteligencja interpersonalna i intrapersonalna (praca w grupach).

4) Czytanie ekspresyjne – aktywizacja i integracja prawego i lewego pola widzenia.

Wyzwalamy twórcze myślenie

1) Zabawy słowem malowane.

2) Funkcje pamięci- kodowanie informacji.

3) Prawa półkula-myślenie, kojarzenie i zapamiętywanie.

4) Wykorzystywanie zmysłów w codziennym życiu.

Wyzwalamy twórcze myślenie

Zabawy muzyczno – ruchowe, integrujące obie półkule mózgowe.
Fantazja, fantazyjny, fantazjować.

3) Funkcje pamięci – magazynowanie informacji.

4) Właściwości różnych materiałów pod wpływem ciepła- obrazek z wyobraźni.

VII. Ćwiczymy szare komórki

1) Lewa półkula- logiczna i analityczna.

2) Funkcje pamięci- odtwarzanie informacji.

3) Zabawy doskonalące umiejętność zapamiętywania figur .

4) Tworzenie puzzli, układanie obrazków, tworzenie swoich obrazów, kompozycje z wykorzystaniem różnych materiałów.

VIII. Rewolucja w uczeniu

Funkcje pamięci- kodowanie informacji.
Prawa półkula- myślenie i zapamiętywanie ciąg dalszy.
Sposoby zapamiętywania.

4) Rozwijanie mocnych stron dziecka poprzez poszerzanie i pogłębianie

standardowych treści.

5) Wzbudzanie motywacji do samodzielnego poszukiwania wiedzy.

Jestem Polakiem mieszkam w Polsce

1) Legenda o powstaniu państwa Polskiego.

2) Legendy o stolicach Polski. Tworzenie improwizowanych scenek teatralnych i dramowych.

3) Symbole narodowe.

4) Polska moja Ojczyzna.

5) Co historia mówi o ważnych wydarzeniach odzyskania niepodległości przez Polskę?

6) Kim jest bohater narodowy?

7) Co to znaczy kochać Polskę i być patriotą?

Ja i moja szkoła

1) Jestem uczniem Szkoły Podstawowej nr 2 w Nowym Sączu.

2) Historia powstania mojej szkoły.

3) Sylwetka patronki szkoły św. Jadwigi Królowej.

4) Tradycje szkoły.

5) Historia hymnu szkoły- spotkanie z autorami jego tekstu i muzyki.

6) Żywa lekcja historii prowadzona przez odtwórców historii.

7) Legendy związane zżyciem Patronki szkoły.

8) Wizyta na królewskim Wawelu- pokłon Patronce i polskim Królom.

9) Jestem dumny, że jestem uczniem SP2.

Poznajemy ludzi sukcesu

Spotkania z ludźmi zamieszkałymi na terenie Nowego Sącza i okolic,

którzy odnieśli sukces w określonej dziedzinie.

Wyodrębnianie swoich mocnych i słabych stron z naciskiem na

rozwijanie uzdolnień i talentów.

3) Próby tworzenia własnego biznes-planu .

4) Tworzenie ilustrowanych opowiadań pt. „Kim będę, gdy dorosnę”.

XII. Poznajemy swoje talenty

1) Diagnozowanie zdolności dzieci- test twórczości.

2) Zabawy doskonalące umiejętność zapamiętywania.

3) Test Matryc Rawena do pomiaru inteligencji ogólnej, rozumowanie przez analogię, wnioskowanie o relacjach, uzupełnianie wzoru na zasadzie identyczności lub domykania całości.

4) Zabawy muzyczno-ruchowe ogólnorozwojowe.

XIII. Poznajemy sławnych Sądeczan

1) Odwiedzanie miejsc twórczości sławnych Sądeczan.

2) Udział w spotkaniach ze specjalistami z różnych dziedzin.

3) Uwrażliwianie na sztukę i piękno zawarte w różnych rodzajach aktywności twórczej.

4) Udział w koncercie muzycznym oraz wernisażu.

XIV. Co już wiem?- quiz wiedzy „milionerzy”

1) Funkcje pamięci- kodowanie informacji.

2) Prawa półkula- myślenie i zapamiętywanie.

3) Konkurs wiedzy na bazie gry „milionerzy”, wybór omnibusa.

Co to jest nagroda nobla i kto ją otrzymuje? – sławni Polacy.

1) Zabawy muzyczno – ruchowe, integrujące obie półkule mózgowe.

2) Prezentacja plansz i filmów o sławnych Polakach.

3) Funkcje pamięci – magazynowanie informacji.

4) Co mogę dobrego zrobić dla swojego kraju?

XVI. Dzielimy się swoją wiedzą i umiejętnościami.

1) Prezentacja referatów, eksperymentów i prac dziecięcych w sali lekcyjnej i poza klasą.

2) Wystawa dyplomów i osiągnięć zdobytych w ciągu roku.

3) Analiza wspólnie obejrzanej dokumentacji zdjęciowej z uczestnictwa w zajęciach.

4) Prowadzenie fragmentów przygotowanych przez dzieci zajęć lekcyjnych.

5) Dzielenie się wiedzą i umiejętnościami a uczniami klas młodszych.

6) Udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych.

7) Bardziej aktywny udział w inicjatywach podejmowanych w szkole.

8.Ewaluacja.

W wyniku podjętych działań dziecko: – pozna swoje mocniejsze i słabsze strony, – poszerzy wiedzę i umiejętności, – rozwinie zainteresowania, zdolności i predyspozycje, -wzmocni motywację do zdobywania wiedzy a w konsekwencji podniesie wyniki w nauce, – uczeń ponadto poprawi pamięć, uwagę i koncentrację, – zrozumie jak ważne jest wytrwałe dążenie do celu i sumienne wykonanie każdego etapu zadania, – nauczy się stosować zdobytą wiedzę w praktyce, w rozwiązywaniu problemów, – nauczy się współpracować w grupie, – zrozumie znaczenie samokontroli i konieczności efektywnego gospodarowania wolnym czasem, – nabędzie umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji oraz selekcjonowania zebranych materiałów, – pozna wybrane zdarzenia z historii naszego kraju, sylwetki bohaterów Narodowych, wydarzenia związane z odzyskaniem przez Polskę Niepodległości, – rozbudzi zainteresowania historycznymi dziejami Ojczyzny, – pozna fragmenty z życia i dokonania Patronki szkoły św. Jadwigi Królowej, – zrozumie jak ważne jest życie w wolnym kraju, – weźmie udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, – zostanie w dziecku rozbudzona ciekawość do poznawania życia i twórczości ciekawych osób tworzących przeszłą i teraźniejszą rzeczywistość naszego kraju i współczesnego świata (odkrywców, artystów, polityków itp.), – zrozumie, dlaczego należy rozważnie korzystać z Internetu, – pozna zagrożenia płynące z niewłaściwego korzystania ze zdobyczy współczesnej techniki w tym z mediów społecznościowych, – pozna efektywne sposoby spędzania wolnego czasu, – zbuduje relacje z innymi dziećmi zrozumie jak ważne są rzeczywiste relacje z rówieśnikami (w kontekście znajomości wirtualnych w sieci). Zajęcia w Akademii Twórczego Myślenia będą także alternatywą na zbyt długie, niekontrolowane korzystanie z komputera, tabletu, telefonu itp. Zajęcia będą stanowiły inspirację do samorealizacji, samorozwoju, samodzielnego zdobywania wiedzy, umiejętności i doświadczeń z wielu dziedzin będących w zakresie zainteresowań uczniów. Będą dawały możliwości poszerzania zakresu zainteresowań, podejmowania prób i eksperymentów zmierzających do określenia kierunku rozwoju dzieci w dalszym etapie kształcenia.

W konsekwencji dziecko biorące udział w programie, dzięki odnoszonym sukcesom wzmocni wiarę w siebie, swoje możliwości, nauczy się podejmowania decyzji oraz tego, że osiągniecie celu wymaga planowania, wytrwałości i cierpliwego podejmowania wielu prób.

Wszystkie zmiany w trakcie realizacji programu w poszczególnych latach edukacji wczesnoszkolnej będą wprowadzane aneksem.

Rok szkolny 2016/2017

A ja mam psa: zobacz