INNOWACJA PEDAGOGICZNA
„EDUKACJA PRZEZ SZACHY”
W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ
Jest to dwuletnia nauka gry w szachy , która odbywa się co tydzień jako zajęcia obowiązkowe prowadzone przez Marię Rams . Nauczyciel współpracuje z Małopolskim Związkiem Szachowym. W ubiegłym roku uczniowie klasy pierwszej w ramach realizowanego projektu uczestniczyli w Krakowie w małopolskich rozgrywkach szachowych .
Edukacja przez szachy” pozwala w nowy, ciekawy sposób rozwijać umiejętności uczniów i przyswajać treści zawarte w Nowej Podstawie Programowej. Jest to rozwijanie umiejętności matematycznych, określanie położenia obiektów, orientacji, symetrii, wyobraźni przestrzennej, logicznego myślenia. uważnego słuchania wypowiedzi i korzystania z przekazywanych informacji, wyprowadza kierunki od siebie i innych osób; określa położenie obiektów względem obranego obiektu, używając określeń: góra, dół, przód, tył, w prawo, w lewo oraz ich kombinacji. „Edukacja przez szachy” wspomaga rozumne zachowania ucznia w sytuacjach trudnych i wymagających wysiłku, wytrwałości przy wykonywaniu zadań. Gra w szachy uczy współpracy w zabawie i nauce szkolnej, w sytuacjach życiowych, przestrzegania reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej.
Założenia organizacyjne:
- dwuletnia nauka gry w szachy,
- uwzględnienie zajęć w okresowej i rocznej ocenie,
- udział w ewaluacji projektu.
Korzyści płynące z nauki gry w szachy:
„Nauczcie dzieci grać w szachy,
a o ich przyszłość możecie być spokojni.”
Paul Morphy
Korzyści płynące z nauczania gry w szachy na różnych etapach edukacyjnych docenia także Unia Europejska. W wydanym 15.03.2012 Oświadczeniu Pisemnym Parlamentu Europejskiego w sprawie wprowadzenia do systemów oświaty w Unii Europejskiej programu „Szachy w szkole” (0050/2011) czytamy między innymi „szachy są grą dostępną dla dzieci z każdej grupy społecznej, mogą przyczyniać się do osiągnięcia spójności społecznej i realizacji celów politycznych takich jak integracja społeczna, zwalczanie dyskryminacji, zmniejszenie wskaźnika przestępczości czy nawet walka z różnymi rodzajami uzależnień (…), bez względu na wiek dziecka szachy mogą poprawić jego koncentrację, zwiększyć cierpliwość i wytrwałość, a także rozwinąć zmysł twórczy, intuicję, pamięć oraz umiejętności analitycznego myślenia i podejmowania decyzji; mając na uwadze, że gra w szachy uczy też determinacji, motywacji i sportowego zachowania…”.
Wpływ szachów na ogólny rozwój intelektualny dzieci i młodzieży:
- królewska gra rozwija i ćwiczy wyobraźnię przestrzenną dziecka, poprawia koordynację ruchów,
- szachy to żywa lekcja geometrii, powiększa objętość pamięci wzrokowej,
- gra w szachy uczy logicznego myślenia według torów przyczynowo-skutkowych, analizowania sytuacji i wyciągania wniosków
Wpływ szachów na psychikę oraz kształtowanie osobowości dzieci:
- dyscyplina ta rozwija takie cechy jak opanowanie, koncentracja, determinacja, cierpliwość, wytrwałość, odwaga, wyobraźnia,
- uczy radzenia sobie ze stresem, skutecznego działania pod presją, nie poddawania się nawet w najtrudniejszej sytuacji,
- trening szachowy kształtuje wolę walki i zwycięstwa, co jest szczególnie ważne dla dzieci, które np. ze względów zdrowotnych nie mogą uprawiać innych dyscyplin sportu,
- gra w szachy uczy zdrowej rywalizacji, postępowania według zasad fair play i szacunku wobec przeciwnika,
- młody szachista uczy się nawiązywania i utrzymywania dobrych, przyjacielskich kontaktów z ludźmi,
- szachy uczą dziecko odpowiedzialności, ponoszenia konsekwencji własnych decyzji,
- szachy są również grą, rozrywką, świetną zabawą i mogą stać się dla naszych uczniów pasją i sposobem na życie
Spodziewane efekty:
dla szkoły:
- wzbogacenie oferty edukacyjnej szkoły dla uczniów I etapu edukacyjnego,
- budowanie pozytywnego wizerunku szkoły wśród dzieci i rodziców,
- wzbogacenie tradycyjnych środków i metod dydaktycznych,
- forma promocji szkoły
dla uczniów:
- poznanie gry w szachy,
- wzrost umiejętności logicznego myślenia,
- wykorzystanie umiejętności gry w szachy do wykonywania operacji matematycznych,
- wzrost umiejętności radzenia sobie w sytuacjach problemowych.
- stosowanie zasady „fair play
